Słownik jednak potrzebny?

Dzisiejszy wpis jest bardzo świeżutki. Co to oznacza? Przychodzę z nim od razu po lekcji polskiego. 

W tym tygodniu omawiałam w klasie siódmej dwa wiersze - Wierzyńskiego i Szymborskiej. Celem lekcji była próba interpretacji wiersza, odczytania znaczeń. Kiedy omawiam z uczniami teksty literackie, zawsze  dążę do zestawiania języka poezji z osobistymi przeżyciami, wrażeniami uczniów. Tekst przestaje być archaiczny, niezrozumiały, gdy mówi o wartościach uniwersalnych. Aktualność to cecha, której zazwyczaj szukamy. 

Dlatego przychodzę do was z moim pomysłem na zaaktywizowanie uczniów, przy jednoczesnym sięgnięciu do tekstów naukowych, trudnych. Wierzę w to, że mimo otaczającej nas kultury obrazkowej, uczeń, człowiek młody, może z tekstu wyciągnąć bardzo wiele. 

Co zrobiłam na lekcji:

1) Przeczytaliśmy wiersze i przeszliśmy do swobodnej rozmowy na ich temat. Warto zadać kilka pytań: 

a) Czy któreś twierdzenie cię zaskoczyło?

b) Które sformułowanie uważasz za trafne?

c) Jakie połączenie słów jest dla ciebie niezrozumiałe? Jak myślisz dlaczego? Czy wynika to z nieznajomości słów? 

d) Gdybyś wybrał dla siebie zdanie/ słowo - to co by to było?

2. Ponieważ zależało mi na wprowadzeniu/ utrwaleniu wybranych środków stylistycznych, skserowałam wcześniej definicje ze Słownika terminów literackich Stanisława Skorupki. Wierzcie mi, hasło na temat metafory to krótkie opowiadanie :)

3. Każde z haseł wkleiliśmy osobno, pozostawiając z boku i pod spodem sporo miejsca na notatki i dopiski.

4. Każde hasło analizowaliśmy osobno. Co to znaczy? Poprosiłam uczniów, aby:

a) przeczytali całość;

b) wskazali fragment, wyrażenie, zdanie, które według nich tłumaczy najlepiej wskazane pojęcie. 

c) dokonali kompilacji podkreślonych fragmentów - powstała przystępna definicja dla ucznia.

d) następnie szukali wyjaśnienia funkcji danego środka stylistycznego, strzałkami zaznaczali fragment, a potem z boku wklejki zapisywali swoimi słowami cel stosowania metafory lub anafory.

5. Na końcu odszukali przykłady w obu wierszach - wierzcie mi, nie mieli z tym większego problemu. 

Jakie cele zrealizowaliśmy? Jakie kompetencje rozwinęliśmy?

1. Czytanie ze zrozumieniem

2. Myślenie krytyczne

3. Analiza tekstu

4. Argumentacja

5. Posługiwanie się cytatem

6. Tworzenie notatki

7. Poszukiwanie rozwiązań

Jestem zwolenniczką kreatywnych rozwiązań, jednak tym wpisem udowadniam, że "zwykła" praca z tekstem, wcale nie najłatwiejszym, może być niezwykła i potrzebna. Przy okazji przypominam o materiałach do pracy z wierszem - o tu: Trzy wiersze - złoty nauczyciel